Ханын Материал ХК   [ Засах ] · [ Устгах ]

Шалгарсан чанартай тоосгоны түүх
онголын барилгын материалын аж үйлдвэрийн анхдагч Ханын Материалын ХК 80 жилийнхээ түүхт ойн босгон дээр ирээд байна. Ирэх жил 80 жилийн ойгоо тэмдэглэх барилгын салбартайгаа нас чацуу үйлдвэр маань өрнүүн их бүтээл амжилтаараа улс орон, нийслэл хотоо босголцсон билээ.

Эрхэт төрийн ордонг ч , эрдмийн өргөө сургуулиудыг ч, Бөхийн ордонг ч, бүгдээр цуглах цэнгэлдэх хүрээлэнг ч айл гэрийн голомтыг ч, арьс шир боловсруулах үйлдвэрийг ч манай тоосгоор сүндэрлүүлсэнд бид бахархаж явдаг.

1926 онд Засгийн газрын шийдвэрээр 70 ажилчинтайгаар жилд 2 сая тоосго үйлдвэрлэх хүчин чадалтай, гар ажиллагаатай үйлдвэр Хужирбуланд ашиглалтанд орсон нь Ханын Материал ХК-ний эх суурь байлаа. Тэр цагт тоосгыг талын аргаар үйлдвэрлэж , шатааж боловсруулдаг үндэсний мэргэжилтэн байсангүй.

1952-1957 онуудад БНХАУ-ын техник, эдийн засгийн туслалцаатайгаар шаврын “Найрамдал” ордыг түшиглэн Толгойтын тоосгоны үйлдвэрийг ажилчдын орон сууц, сургууль, ясли, цэцэрлэгийн барилгын хамт цогцолбороор нь байгуулсан юм. Тоосго хэвлэх дамжлага, хатаах саравч, шатаах дугуй зуух гээд тухайн үедээ шинэ технологи нэвтрүү л снээр үйлдвэрлэлээ 14 дахин нэмэгдүүлж жилд 27-30 сая ширхэг тоосго үйлдвэрлэх болсон.

1967-1968 онд 2-р үйлдвэрээ өргөтгөж шинэ тоног төхөөрөмжөөр тоноглохын зэрэгцээ үндэсний мэргэжилтэй боловсон хүчнүүдийг бэлтгэв.
1969 онд Сайд нарын Зөвлөлийн тогтоолоор Тоосгоны 1,2-р үйлдвэрүүдийг нэгтгэж Толгойтын тоосгон ы завод гэх болжээ.
1976-1984 онуудад ЗХУ-ын техник, эдийн засгийн туслалцаатайгаар удаа дараа өргөтгөл, шинэчлэлт хийснээр жилдээ 90 сая ширхэг тоосго үйлдвэрлэх болсон.
1993 онд зах зээлийн эдийн засгийн тогтолцоон д шилжи х үйл явцад хувьчлагдан Ханын Материалын Хувьцаат Компани хэлбэрээр зохион байгуулагдсан.

Тус үйлдвэрийн бүтээгдэхүүнүүд 1979, 1981, 1983, 1985 онуудад улсын чанарын алтан медаль хүртэж байлаа.

1976 оны 12 сарын 22-нд Барилгын салбарын 50 жилийн ойгоор манай хамт олны бүтээлч хөдөлмөр, улс орны бүтээн байгуулалтанд оруулсан хувь нэмэр ач холбогдлыг үнэлж АИХ-ын Тэргүүлэгчдийн зарлигаар Алтан гадас одонгоор шагнасан юм.

Бид шалгарсан чанартай, хямд үнэтэй бүтээгдэхүүнээр шуурхай үйлчлэн их хотынхоо бүтээн байгуулалтанд өөийн гэсэн хувь нэмрийг оруулсаар, хөдөлмөрлөсөөр байна.

Манай тоосгоны техникийн үзүүлэлт

Марк, (шаталтын бат бэхийн хязгаар)


100, 125, 150

Хугаралт (гузайлтын бат бэхийн хязгаар)


32-44 кг/см

Ус шингээлт


6-7 хувь

Хүйтэн тэсвэрлэх чадвар


25-45 цикл

Дулаан тэсвэрлэх чадвар


0,5-0,55 ккал/цаг

Бид тоосгондоо нэмэлт эрдэс хольж боловсруулан жин хөнгөн, марк өндөртэй болгож чаддаг.

Барилгын захиалагчид болон гүйцэтгэгчдийн анхаарвал зохих хэдэн зүйлийг дор дурдъя.

Тоосго авахдаа дан ганц маркийг харгалзан үзэх нь учид дутагдалтай байдаг. Чанартай тоосго нь марк өндөртэй байхаас гадна.
Гүйцэт шатсан байх
Ус бага шингээдэг байх
Хүйтэн тэсвэрлэх чадвар нь өндөр байх

Дутуу шатсан тоосго ус их шингээж ингэснээрээ хүйтэнд тоосго хөлдөж бат бэх чанараа алдах нөхцөл бүрддэг. Стандартын бүх үзүүлэлтийг хангасан тоосгоны хүйтэн тэсвэрлэлт 20 циклээс доошгүй, ус шингээлт 6-7 хувь, хагалаад үзхэд дутуу шатсан ул мөр байх ёсгүй.


Тоосго үйлдвэрлэгчийн хаяг тодорхой, цаашид олон жил оршин тогтнох баталгаатай байх ёстой. Үл хөдлөх хөрөнгөө үл мэдэх этгээдүүнийн хийсэн чанаргүй тоосгоор бариад хэдэн сар жилийн дараа нурахаар нь хариуцлага тооцох гэхээр олддоггүй, бүр Монголоос гараад явчихсан байх тохиолдлууд цөөнгүй гарсан.
Тоосгоны стандарт хэмжээ нь барилга барих стандарт хэмжээг тодорхойлдог. Гэтэл гадуур зарагдаж буй зарим тоосго стандартыг хатуу мөрдөөгүйгээс барилгын хэмжээ алдагдсан явдал хэдэн арваараа гарч байна. Хэмжээг нь багасгасаар тоосгоны үнийг хямд юм шиг харагдуулдаг. Гэвч барилгын өрлөгийн явцад тоосгонд их зуурмаг орно. Энэ нь өртийг эрс өсгөдөг болохыг анхаарна уу. Манай тоосго Монгол улсын үндэсний MNS-138-99 стандартын тохирлыг бүрэн хангасан.